Vertrek naar het buitenland en hoe zit het nu met de belasting?

Zes misvattingen waar de Belastingdienst het niet mee eens is!

Een gastblog van Digitax Nomad voor NIHB

Wil jij lekker reizen en vanaf overal en nergens aan de slag? Met pensioen aan de Costa del Sol? Een aanbieding als expat in het buitenland misschien?

De huidige situatie leidt er meer dan ooit toe dat mensen zich in het buitenland gaan vestigen. Misschien voor even, misschien voor een aantal maanden per jaar of misschien wel voor altijd. Hoe dan ook, zodra je de grens over gaat zijn er behoorlijk wat zaken waar je rekening mee moet houden. Niet alleen in je nieuwe verblijfland, maar zeker ook in Nederland. Het is met name de Belastingdienst die een duidelijke mening heeft over je vertrek.

Anjo van Digitax Nomad is belastingadviseur en richt zich met haar praktijk op  Nederlanders over de grens. Voor Nederlanders in het Buitenland heeft zij een aantal voorkomende fouten die zij tegenkomt in haar werk op een rijtje gezet. Zodat jij deze fouten in de toekomst níet hoeft te maken en nog belangrijker; je lekker rustig kunt vertrekken.

Het land waar ik ingeschreven sta, daar betaal ik ook belasting

 Mensen denken vaak dat wanneer je je uitschrijft uit Nederland, je belastingplicht in Nederland automatisch stopt. Pas op, want dat is zeker niet altijd het geval! Laat me uitleggen hoe dat zit.

De gemeente – en daarmee indirect de Kamer van Koophandel – hanteert een duidelijke regel: verblijf je meer dan 8 maanden buiten Nederland dan moet je je uitschrijven. Je bent dan niet langer inwoner, of ook wel ‘ingezetene’ van Nederland. De Belastingdienst daarentegen gaat uit van een heel ander uitgangspunt. De Belastingdienst kijkt namelijk naar het fiscaal inwonerschap.

Of je fiscaal gezien inwoner bent van Nederland is afhankelijk van je fiscale woonplaats. Dit fiscale woonplaatsbegrip omvat veel meer dan de 8 maanden-regel die de gemeente hanteert. Natuurlijk is een inschrijving op een adres ‘ergens’ ter wereld een goede indicatie van waar je woont. Maar als je er vervolgens niet of zelden bent, dan gaat die vlieger niet op.

De Belastingdienst kijkt verder dan je inschrijfadres alleen. Waar loopt bijvoorbeeld je verzekering? Waar woont je familie? Je gezin? Je vrienden? Waar ga je naar de sportschool? Waar pin je? Waar ga je naar een huisarts? En de tandarts? Waar doe jij je boodschappen? Allemaal omstandigheden die aanleiding geven om aan te nemen dat je ergens wel of niet (fiscaal) woont.

Je merkt het al; het fiscale inwonerschap is complex en helaas alles behalve zwart/wit. Iedere situatie is anders en iedere situatie wordt anders beoordeeld. Het is dan ook niet voor niets dat er ontzettend veel rechtspraak over dit onderwerp is.

Mijn tip: neem niet zomaar aan dat wanneer je je uitschrijft, je niet langer belastingplichtig bent in Nederland. Kijk verder dan je neus lang is en leg je situatie eens voor aan je accountant of belastingadviseur. Dit kan je op lange termijn een hoop gedoe met de Belastingdienst schelen!

Dít is mijn plek, hier ga ik me vestigen! En dan komt de lokale fiscus… 

Vestigen in een ander land brengt heel wat gedoe met zich mee. Administratief gezien ben je al blij als je je lokale nummer hebt weten te regelen, je verzekeringen zijn omgezet en een bankrekening is geregeld. Maar denk je ook aan de lokale belastingautoriteiten? Wees je ervan bewust dat je na emigratie onder een nieuwe belastingjurisdictie valt.

Ben je in loondienst of heb je een bedrijf? Dan is zeer waarschijnlijk het lokale (belasting)recht van toepassing. Ook zullen bijvoorbeeld je facturen er anders uit gaan. Denk aan nieuwe regels voor de btw.

En wat dacht je van een testament? Geldt dat nog wel in je nieuwe woonland? Of ontvang je een erfenis of schenking? Grote kans dat je in je nieuwe woonland belasting betaalt. En in sommige gevallen – zoals bijvoorbeeld in Spanje waar het erf- en schenkrecht per regio verschilt – kan de teller flink oplopen!

Administratief gedoe en fiscale rompslomp mag (en hoeft) wat mij betreft nooit een reden zijn om niet te vertrekken. Maar zorg wel dat je weet waar je aan begint om onaangename verrassingen te voorkomen.

Emigreren voelt zo definitief, ik blijf nog even lekker in Nederland ingeschreven 

Ik begrijp dat de stap om daadwerkelijk te emigreren groot is. Het voelt zo definitief. Ik zie vaak dat digital nomads of gezinnen zich inschrijven bij familie of vrienden om zo, in ieder geval voorlopig, alles in Nederland in stand te houden. Dit kan vervelende gevolgen hebben.

In de eerste plaats moet je er rekening mee houden dat wanneer je je inschrijft bij familie of vrienden, jouw inschrijving van invloed kan zijn op de hoogte van de (gemeentelijke) belastingen, toeslagen en uitkeringen van het ‘gastgezin’. Hun kosten kunnen hierdoor hoger worden of de te ontvangen vergoedingen lager. En dat is natuurlijk nooit je bedoeling.

Daarnaast vinden er controles plaats of inschrijvingen wel kloppen. Blijk je niet te wonen op het adres waar je ingeschreven staat dan volgt er mogelijk een boete. Ook aan degene die jou je adres verleent, kan een boete worden opgelegd.

Misschien denk je; “Ach het zal zo’n vaart niet lopen!”. Nee, misschien niet. Maar inmiddels heb ik diverse klanten die wél te maken hebben gekregen met zo’n adresonderzoek. Zij ontvingen een boete én werden bijvoorbeeld gedwongen alsnog hun bedrijfsstructuur aan te passen. Denk dus niet te snel: “Ze zullen mij niet controleren”. Je kan er wel degelijk uitgepikt worden. En dan dien je dus alsnog een plan te maken hoe het verder moet. Beter denk je hier tijdig over na zodat je onaangename verrassingen voorkomt of er op z’n minst op bedacht bent.

Vanzelfsprekend loop je niet alleen risico in Nederland, maar ook in je nieuwe verblijfland. De Spaanse belastingautoriteiten hebben bijvoorbeeld aangegeven grondiger onderzoek te gaan doen naar buitenlanders die inmiddels lange tijd verblijven in Spanje. Voorkom dat jij degene bent die eruit gepikt wordt!

Zolang ik me nergens definitief vestig hoef ik nergens belasting te betalen 

Helaas, was het maar zo’n feest. Zodra je van iemand hoort dat hij een manier weet om helemaal nergens belasting te betalen, mag je direct kritisch een wenkbrauw optrekken. Hoe vervelend ook, belasting betalen is nu eenmaal één van de weinig zekerheden in het leven.

Nederland heeft dit ondervangen met de ruime invulling van het fiscale woonplaatsbegrip. Je kan al fiscaal inwoner zijn als je een ‘duurzame band’ behoudt met Nederland. En daarvoor is het niet van belang dat je ook daadwerkelijk fysiek in Nederland bent of er staat ingeschreven. De Nederlandse nationaliteit in combinatie met een Nederlandse bankrekening, een Nederlands postadres en een eenmalig bezoekje aan een Nederlandse arts kan al genoeg zijn om een duurzame band te veronderstellen. En zélfs met een aantoonbare inschrijving in een ander land win je het niet altijd, zo is al eens gebleken in de fiscale rechtspraak.

Ik hoor regelmatig dat er in het ‘digital nomad wereldje’ wilde verhalen rond gaan van spannende structuren. Maar geloof me, als iets too good to be true klinkt, dan is het dat vaak ook. Opletten geblazen dus!

Ik houd mijn Nederlandse bedrijf aan, ook al zit ik zelf in het buitenland 

Ook hier moet ik je teleurstellen. Zowel bij een eenmanszaak als bij een BV kun je niet zomaar zelf naar het buitenland vertrekken en je bedrijf in Nederland achterlaten.

In geval van een eenmanszaak volgt je bedrijf jou als persoon. Jij en je eenmanszaak kunnen niet los van elkaar worden gezien, jullie zijn één. Dat verklaart ook waarom jij in je persoonlijke aangifte inkomstenbelasting de winst van je eenmanszaak moet opvoeren. De winst van je bedrijf is immers jouw winst en daar moet jij als privépersoon inkomstenbelasting over afdragen. Vertrek jij dus naar het buitenland dan reist je eenmanszaak automatisch met je mee.

Hetzelfde geldt voor een BV. Neem jij als bestuurder alle beslissingen op niet-Nederlandse bodem? Voer jij vanuit het buitenland je administratie? Draag jij de verantwoordelijkheid van je BV vanuit het buitenland? Dan is de kans groot dat de feitelijke leiding van je Nederlandse vennootschap met jouw vertrek is mee verplaatst. Belastingtechnisch en administratief heeft dit nogal wat gevolgen. Zorg er dus voor dat je bij een emigratie ook dit soort zaken goed regelt.

De Belastingdienst is toch zwaar onderbezet, die komen heus niet achter mij aan 

De algemene opvatting is dat de Belastingdienst te weinig mankracht heeft. Misschien is dat ook wel zo. Toch duik maar eens in de rechtspraak over met name het fiscale inwonerschap. Dat zijn echt ontzettend veel zaken! En achter elke zaak zit een persoon of bedrijf. En dan gaat het echt niet over de grote multinationals alleen. Ook ‘de kleintjes’ of zelfs particulieren worden er steeds vaker uitgepikt. Het grensoverschrijdend werken is namelijk nogal een dingetje geworden bij de Belastingdienst en de focus van belastingautoriteiten over de hele wereld ligt op belastingontwijking en -ontduiking. Misschien besluit je het risico te nemen, maar een gewaarschuwd mens telt voor twee!

Meer weten? Kijk dan eens op www.digitaxnomad.nl of plan een één op één gesprek met Anjo in.