Oud Nederlanders, wat zijn dat voor een mensen?

Oud-Nederlanders, ook wel voormalig Nederlanders

Oud-Nederlanders, dat zijn niet de grijze duiven met rollators die op de boulevard van Scheveningen naar de zee staren, nee hoor. Oud-Nederlanders zijn mensen die ooit trotse dragers waren van het Nederlands paspoort, maar die vervolgens door de Nederlandse staat vriendelijk (nou ja, meer met een bureaucratische kille onverschilligheid) te horen kregen: “Je krijgt je paspoort niet terug, je bent geen Nederlander meer!”

Geboren en getogen Nederlander

Dus stel je voor: je bent geboren en getogen in Nederland, fietst door de regen naar school, viert Koningsdag met een oranje hoed op, en hebt je tanden gezet in talloze kilo’s kaas en drop. Maar dan… je emigreert naar het buitenland. Je neemt een andere nationaliteit aan, misschien omdat het verplicht is voor je verblijfsstatus, of van je werkgever. Helaas val je niet onder de schamele uitzonderingen die je Nederlandse nationaliteit zouden kunnen beschermen. Of misschien val je daar wel onder, maar je vergeet je paspoort op tijd te verlengen – zoiets wat je in de drukte van het leven makkelijk over het hoofd ziet. En dan… BAM! Zonder dat je het doorhebt, staat de Nederlandse staat klaar met een stempel: “Sorry hoor, maar vanaf nu ben je officieel een vreemdeling!”

Je Nederlanderschap is zojuist door de WC gespoeld. Geen waarschuwing, geen vriendelijk telefoontje om even te checken of je wel doorhad wat er speelde. Nee hoor, van de ene op de andere dag ben je geen Nederlander meer. En dat betekent: vaarwel Nederlands paspoort en dag EU-rechten! Om te janken, en dat is precies wat de meesten ook doen.

Nederlanderschap kwijt!

Klinkt een beetje als een slechte grap, maar het is dus de werkelijkheid. Je verandert van de ene op de andere dag van een rasechte Nederlander in een “oud-Nederlander”, wat dus gewoon betekent dat je je Nederlanderschap kwijt bent. Niet omdat jij dat wilde, maar omdat de wet het zo regelt. Dus in plaats van lid te blijven van de club waar je altijd bij hoorde, word je vriendelijk verzocht de deur te verlaten – geen Nederlandse nationaliteit meer, en als je pech hebt, ook geen toegang meer tot Nederland als je wat langer op familiebezoek wil.

Herkrijgen Nederlanderschap

Oh ja, en dan mag je ook nog proberen om die nationaliteit terug te krijgen, wat ongeveer net zo makkelijk is als navigeren door een moeras van vage termen zoals “bijzondere moeilijkheden” en “evenredigheidsbeginsel”. Je hebt geen idee wat ze precies betekenen of wat je wel of niet moet bewijzen, maar één ding is zeker: die woorden staan daar vooral om het proces zo mistig mogelijk te maken. Niet voor niets slaagt slechts 4% voor de zogeheten evenredigheidstoets. Dan zijn er nog een paar andere optieprocedures, die voor de meeste mensen net zo praktisch zijn als een marathon rennen zonder schoenen.

Dus nee, “oud” in “oud-Nederlanders” verwijst niet naar hun leeftijd, maar naar het feit dat hun Nederlanderschap net zo verdampt is als een waterijsje in de zon. Ze zijn nog steeds Nederlanders in hart en nieren, alleen zonder dat felbegeerde stukje papier.

Je recht halen

Naar de rechter stappen? Oh, dat is voor oud-Nederlanders een bijna onmogelijke missie. Als je je Nederlanderschap bent kwijtgeraakt, kun je namelijk niet even bij de rechter aankloppen met de vraag: “Hee, kan ik mijn paspoort terugkrijgen?” Nee, dat is blijkbaar te ingewikkeld. Eigenlijk is het voor een terrorist nog makkelijker! Ja, je leest het goed.

Een terrorist heeft meer rechten

Een terrorist heeft namelijk – hoe bizar ook – meer rechten als het gaat om zijn of haar verblijf in Nederland dan een oud-Nederlander. Een terrorist kan voor de rechter verschijnen voordat er een besluit wordt genomen om zijn Nederlanderschap in te trekken. Er wordt dan heel netjes bekeken of zijn mensenrechten wel gerespecteerd worden en of de wet hem inderdaad mag uitzetten. Allemaal keurig volgens de regels.

Maar een oud-Nederlander?

Nope. Die heeft dat luxepakketje niet. Als je je nationaliteit verliest door een van die onhandige wetten, krijg je geen dag in de rechtszaal om je verhaal te doen. Je wordt gewoon zonder pardon buiten de club gezet. En daar sta je dan, zonder paspoort en zonder mogelijkheid om even bij de rechter langs te gaan voor een eerlijk proces. Terwijl terroristen dus wel het voorrecht hebben om eerst hun zaak te verdedigen voordat ze eventueel worden uitgezet.

Dus ja, het is werkelijk makkelijker voor een terrorist om juridische bescherming te krijgen in Nederland dan voor een oud-Nederlander die simpelweg zijn nationaliteit kwijtraakte door een administratieve fuik. Ironisch? Dat is nog zacht uitgedrukt.

Stop de uitburgering

Conclusie van dit verhaal; herstel de oud-Nederlanders die sinds 1985 het Nederlanderschap zijn kwijtgeraakt, en geef hen hun rechtmatige plaats terug. Het is het minste wat Politiek Den Haag kan doen, na al die jaren van loze beloften en halve maatregelen. Haal het automatisme van verlies van Nederlanderschap uit de verouderde en achterhaalde wetgeving. Behandel je eigen staatsburgers niet langer als vreemdelingen! Want als de politiek serieus is over burgerschap, dan is het tijd om de daden te laten spreken en de uitburgering eindelijk recht te trekken.

En dat was het weer voor vandaag! Maar in plaats van “oogjes dicht en snaveltjes toe”, roepen we juist op: wordt wakker en spreek je uit! Want achter de sluier van mooie woorden en beloftes gaat een systeem schuil dat zijn eigen burgers zomaar in de kou laat staan.

Bedankt voor het lezen van “Oud-Nederlanders, wie zijn die mensen” in de reeks; NIHB nieuws in makkelijke taal voor Politiek Den Haag.

Stay tuned! Volgende week bespreken we weer een nieuw onderwerp.

Briefje van Tonnetje 

Iedere week verschijnt er een Briefje van Tonnetje met actuele onderwerpen aangaande Nederlanders in het buitenland. Het briefje brengt met een vleugje sarcasme problemen en kwesties onder de aandacht. Help mee het briefje te verspreiden in je eigen netwerk.