Naar Nederland voor mantelzorg

Het is van onschatbare waarde om voor onze ouders te kunnen zorgen, vooral wanneer ze op latere leeftijd extra hulp en zorg nodig hebben. Als we de geruchten van de mediabladen uit Spanje en Duitsland mogen geloven, dan schijnt dat de moeder van Koningin Máxima ervoor kan kiezen om dichter bij haar familie te zijn. Zij gaat verhuizen vanuit Argentinië naar Huis ten Bosch in Den Haag. Dit gebaar van de Koninklijke familie illustreert verbondenheid en een menselijke benadering van zorg en familiebanden.

Als iemand die zich inzet voor Stichting GOED en als beheerder van het platform NIHB – Nederlanders in het buitenland, ben ik me zeer bewust van de uitdagingen en behoeften van Nederlanders en oud-Nederlanders die elders wonen. Het contact dat ik regelmatig heb met deze groep mensen stelt me in staat om hun verhalen te horen en hun belangen te begrijpen. Het is een waardevolle ervaring om betrokken te zijn bij een gemeenschap die, ondanks de afstand tot Nederland, nog steeds een sterke band voelt met hun thuisland en familie.

Oud-Nederlanders? Wie zijn die mensen?

Naast de Nederlanders die in het buitenland wonen zijn er helaas ook veel zogenaamde oud-Nederlanders. Dat is de officiële term die de overheid gebruikt voor mensen die hun Nederlandse nationaliteit, vaak ongewild en onbewust, hebben verloren. Gezien de variëteit aan leeftijden is een betere term “voormalig Nederlanders”.

Onbewust is dat mogelijk?

Ja, helaas wel! Volgends de Nederlandse wet is dat mogelijk zonder waarschuwing en zonder pardon. Zij hadden bijvoorbeeld een dubbele nationaliteit en waren te laat met het vernieuwen van hun Nederlandse paspoort. Soms door persoonlijke omstandigheden, soms omdat men er niet bij stil werd gestaan dat je hierdoor het Nederlanderschap kon verliezen. Of zij namen een andere nationaliteit aan, zoals zoveel EU-burgers in hun omgeving deden, maar vielen niet onder de beperkte uitzonderingen in de Nederlandse wet.

Nederland blijft een van de weinige landen binnen de Europese Unie met een nationaliteitswet die als verouderd kan worden beschouwd en niet meer in lijn is met moderne ontwikkelingen. Deze wetgeving houdt vast aan bepalingen die in andere Europese landen al zijn geactualiseerd om beter aan te sluiten bij de huidige mondiale realiteit en de behoeften van burgers die internationaal actief zijn en banden hebben.

Na 90 dagen moet je Nederland verlaten

Heb je niet de nationaliteit van een land uit de Europese Unie (EU) of Liechtenstein, Noorwegen, IJsland, Zwitserland dan kun je niet langer dan 90 dagen in Nederland verblijven

Als oud-Nederlander heb je niet alleen het Nederlanderschap verloren maar ook het EU-burgerschap. Dit heeft voor veel oud-Nederlanders grote gevolgen. Niet alleen kun je als oud-Nederlander niet meer zo maar terugkeren naar de EU (NL) om te wonen en werken, maar ook is een langer verblijf niet mogelijk;

  • Wil je als oud-Nederlander je vader of moeder verzorgen, dan zul je na 90 dagen Nederland weer moeten verlaten.
  • Wil je als oud-Nederlander wat tijd met je kinderen en kleinkinderen doorbrengen, dan zul je na 90 dagen Nederland weer moeten verlaten.
  • Wil je als oud-Nederlander nog tijd doorbrengen met een chronisch ziek familielid, dan zul je na 90 dagen Nederland weer moeten verlaten.

Ook oud-Nederlanders willen, net als Maxima’s moeder, voor langere tijd dichter bij hun familie kunnen verblijven, wanneer dat wenselijk of nodig is.

Hoe kun je wel langer in Nederland blijven?

De moeder van Maxima is Argentijnse, normaal gesproken zou zij net als oud-Nederlanders (van buiten de EU) niet zomaar langer dan 90 dagen in Nederland kunnen verblijven. Volgens de Nederlandse wet is het sinds 2012 meestal niet mogelijk om ouders naar Nederland te halen. Heel soms kan er gebruik gemaakt worden van de Europese wet ‘recht op familieleven’, artikel 8 EVRM (privéleven) via de IND, maar dat wordt door de regelgeving en IND-beleid erg moeilijk gemaakt waardoor de meeste mensen afgewezen worden.

Het is niet bekend hoe de moeder van Maxima, langer dan 90 dagen, in Nederland kan verblijven. Wellicht heeft zij gebruik gemaakt van artikel 8 EVRM of een andere immigratie route, ze zullen ongetwijfeld een koninklijke oplossing hebben gevonden.

Wat zijn de mogelijkheden voor oud-Nederlanders?

Het Nederlanderschap herkrijgen is natuurlijk de beste mogelijkheid! Er ligt al erg lang een zo goed als vergeten wetsvoorstel klaar die dit mogelijk kan maken. Waarom kan de politiek nu niet eindelijk de knoop doorhakken en deze grote groep voormalig Nederlanders in ere herstellen.

Misschien kunnen we het over gratie van de Koning hebben als een mogelijke oplossing? Hij zou als geen ander moeten begrijpen wat het betekent om dicht bij familie te kunnen zijn. Deze voormalige Nederlanders hebben immers geen strafbaar feit begaan, behalve dat ze niet goed op de hoogte waren van de wetgeving. Velen werden zelfs verkeerd geïnformeerd door ambtenaren, maar dat wordt niet als excuus aanvaard volgens de wetgeving en de overheid.

De bestaande optie-procedures om je nationaliteit te repareren zijn voor veel oud-Nederlanders niet uitvoerbaar of praktische gezien niet mogelijk. Ook immigratie regelingen maken het voor het merendeel van de oud-Nederlanders onmogelijk om terug te keren en weer Nederlander te worden.

Het enige optierecht, uit al de verschillende opties, die echt voor alle voormalig Nederlanders bestaat wordt door de immigratiewetgeving veelal onmogelijk gemaakt.

Zie hier de publicatie “Hoe krijgt u de Nederlandse nationaliteit terug?”

Optie- en naturalisatieprocedure voor oud-Nederlanders